نگاهی به رسوم و سنتها در اسرائیل
جشنهای مذهبی و ملی اسرائیل بخشی از تاریخ و فرهنگ غنی این کشور را بازتاب میدهند و فرصتی برای نشان دادن تنوع فرهنگی و دینی هستند. از جشنهای یهودی گرفته تا مراسم ملی، هر جشنواره با آیینها، غذاها و رسوم خاص خود، بازتابی از فرهنگ چندلایه و تاریخی اسرائیل به شمار میآید. در این مقاله، به بررسی مهمترین جشنها و سنتهای این کشور میپردازیم و درک بهتری از آیینهای رایج در فرهنگ اسرائیلی به دست میآوریم.
۱. روش هشانا (سال نو یهودی)
مراسم و سنتها
روش هشانا، بهعنوان سال نو یهودی، از مهمترین جشنهای مذهبی است. این جشن فرصتی برای بازنگری و توبه است و طی آن دعا و نیایشهای خاصی بهجا آورده میشود. مردم در این روز اغلب سیب را با عسل میل میکنند که نمادی از آرزوی سالی شیرین و خوش است. آیین "تَشلیخ" یا رهایی از گناهان نیز بخشی از این جشن است که طی آن یهودیان نمادین گناهان خود را به آبها میسپارند.
اهمیت فرهنگی
روش هشانا بهعنوان فرصتی برای شروعی نو و پالایش روحی محسوب میشود و افراد از طریق این جشن به تجدید تعهدات خود میپردازند. از لحاظ اجتماعی نیز، این مراسم فرصتی برای اتحاد و همبستگی جامعه یهودیان محسوب میشود.
۲. یوم کیپور (روز آمرزش)
آداب و رسوم
یوم کیپور، یکی از مقدسترین روزهای تقویم یهودی است و بهعنوان روز توبه و آمرزش گناهان گرامی داشته میشود. یهودیان این روز را با روزه گرفتن و نیایش سپری میکنند. بسیاری از مردم تمام روز را در کنیسه به دعا و راز و نیاز میگذرانند.
تأثیر فرهنگی
یوم کیپور نشاندهندهی تعهد عمیق جامعه یهودیان به مفهوم بخشش و پیوند مجدد با خداوند است. علاوه بر بعد مذهبی، این جشن نشاندهنده ارزشهای همدلی و اتحاد جامعه است.
۳. سوکوت (جشن سایبانها)
مراسم و سنتها
سوکوت به مدت هفت روز برگزار میشود و به یاد چادرنشینی یهودیان پس از خروج از مصر گرامی داشته میشود. در این مدت، خانوادهها "سوکا" (یک سایبان ساده) برپا میکنند و در آن غذا میخورند یا حتی میخوابند تا یادآور دوران زندگی ساده و سفر طولانی قوم اسرائیل باشد.
اهمیت فرهنگی
سوکوت یادآور سادهزیستی و قدردانی از داشتهها است. این جشن بهطور نمادین به افراد یادآوری میکند که از زندگی مادی فراتر رفته و ارزشهای انسانی و معنوی را به یاد آورند.
۴. جشن حنوکا (عید نور)
آیینها و سنتها
جشن حنوکا، معروف به عید نورها، به مناسبت پیروزی یهودیان در برابر یونانیان و بازپسگیری معبد دوم در اورشلیم جشن گرفته میشود. در طی هشت شب، شمعهای منورا (شمعدان ویژه) روشن میشود و هر شب یک شمع جدید بهروشنایی قبلی افزوده میشود.
تأثیر فرهنگی
جشن حنوکا، نماد پایداری و امید در برابر چالشهای بزرگ است. این جشن بهویژه برای کودکان دارای جذابیت است، زیرا در هر شب هدیه دریافت میکنند و به بازیهای سنتی مانند "دریدل" (نوعی گردونه) میپردازند.
۵. پوریم (عید شادی و بخشش)
مراسم و رسوم
پوریم، یکی از جشنهای محبوب یهودیان، به یاد پیروزی یهودیان در برابر هامان، مشاور پادشاه ایران در دوران باستان، جشن گرفته میشود. در این روز، مردم لباسهای رنگارنگ میپوشند و برای شادی و خوشحالی به خیابانها میآیند. همچنین، غذاهای خاصی به نام "همانتاش" تهیه میشود.
معنای فرهنگی
پوریم، علاوه بر بعد تاریخی، به عنوان جشن شادی، بخشش و مهربانی گرامی داشته میشود. این جشن نمادی از اتحاد و روحیهی مقاومت در برابر ظلم است و فرصت خوبی برای تعامل و همبستگی میان مردم به حساب میآید.
۶. جشن استقلال اسرائیل (یومهاعتسمائوت)
آداب و رسوم
جشن استقلال اسرائیل که در تاریخ ۱۴ می هر سال برگزار میشود، به یاد روز تأسیس این کشور در سال ۱۹۴۸ است. مردم این روز را با آتشبازی، رژه، کنسرتها و نمایشهای هنری گرامی میدارند. علاوه بر این، برگزاری پیکنیک و گردهمایی خانوادگی نیز مرسوم است.
اهمیت اجتماعی و فرهنگی
جشن استقلال اسرائیل نماد غرور ملی و هویت این کشور است و به مردم فرصت میدهد تا به تاریخ و دستاوردهای کشورشان افتخار کنند. این جشن، نهتنها برای مردم اسرائیل بلکه برای جامعه یهودیان در سراسر جهان نیز حائز اهمیت است.
۷. شاووعوت (جشن دریافت تورات)
مراسم و سنتها
شاووعوت، جشن دریافت تورات، از دیگر مراسمهای مذهبی است که یهودیان این روز را به یاد اعطای تورات به موسی (ع) در کوه سینا جشن میگیرند. در این روز، یهودیان در کنیسهها به دعا و نیایش میپردازند و از محصولات لبنی و شیرینیهای خاص استفاده میکنند.
اهمیت فرهنگی
شاووعوت نمادی از پیوند معنوی یهودیان با خداوند و ارزشهای دینیشان است و بهویژه یادآور آموزشهای اخلاقی و اجتماعی تورات برای جامعه است.
نتیجهگیری
جشنهای مذهبی و ملی اسرائیل بازتابی از تاریخ، باورها و هویت این کشور و جامعه یهودی هستند. هر یک از این جشنها معنای خاصی دارد و به حفظ و تقویت همبستگی و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی یهودیان کمک میکند. از طریق این جشنها، نسلهای مختلف با سنتهای باستانی آشنا میشوند و هویت و تاریخ خود را به یاد میآورند. این جشنها همچنین نمادی از پیوند معنوی، خانوادگی و اجتماعی مردم اسرائیل با فرهنگ و آیینهای ملی و مذهبیشان است.